W rosyjskiej kampanii dezinformacyjnej ważną rolę odgrywa eksponowanie i podsycanie tragicznych momentów we wspólnej historii Polski i Ukrainy. Celem nie jest jednak wywołanie sympatii do Rosji, ale podsycanie polsko-ukraińskich napięć.
„Rosyjscy stratedzy świetnie rozumieją, że historia może dzielić sojuszników. A kluczowa rola Polski w NATO i jako głównego korytarza logistycznego czyni ją idealnym celem manipulacji” – przekonuje dr Floris van Berckel Smit, pracownik naukowy holenderskiego Uniwersytet im. Radbouda w Nijmegen.
W tym kontekście wymienia przede wszystkim Rzeż Wołyńską. W przypadku Polski rosyjska propaganda koncentruje się na sporze o ekshumację i inne postrzeganie UPA w Polsce i w Ukrainie.
„W Polsce wydarzenia te są uznawane za ludobójstwo. W Ukrainie jednak część społeczeństwa honoruje UPA jako anty-sowieckich bojowników.” – przypomina holenderski badacz. I podkreśla, że we wrześniu 2024 roku doszło do pewnego przełomu w sprawie ekshumacji. Ukraina zgodziła się na wznowienie polskich ekshumacji, a Polska na analogiczne działania ukraińskie na swoim terytorium.
W przypadku Ukrainy kremlowska propaganda koncentrowała się na próbie oszukania Ukraińców, że Polska chce wykorzystać kwestie historyczne do rewizji granic.
„Kremlowska propaganda przedstawiała zainteresowanie Polski ekshumacjami jako pretekst do rewizji terytorialnej – rzekomej próby odzyskania Wołynia. Niektórzy ukraińscy komentatorzy, pod wpływem narracji z czasów sowieckich, nadal podejrzewają Polskę o ekspansjonizm. Te wzajemne nieporozumienia podsycają nieufność i grożą podważeniem spójności sojuszników” – stwierdza van Berckel Smit.
„Rosyjskie odwoływanie się do tragicznej przeszłości między Polską a Ukrainą jest jednym z elementów kampanii informacyjnej Moskwy przeciwko Zachodowi. Zrozumienie tej historii – i sposobów jej manipulowania – pomaga tym, którzy z Rosją się konfrontują” – podkreśla holenderski historyk.
I dodaje: „Wspieranie Ukrainy oznacza także wspieranie procesu pojednania historycznego z jej sąsiadami. Nierozwiązane spory historyczne komplikują współczesną politykę i mogą być łatwo wykorzystywane przez Rosję” .
„Polska pokazuje, że historia może być narzędziem konstruktywnym – elementem dyplomacji, perswazji i odporności państwa na dezinformację” – podkreśla na końcu swojego tekstu
Floris van Berckel Smit: Poland, Ukraine, and Russia’s War on History
Royal United Services Institute (RUSI) to najstarszy think tank obronny na świecie. Powstał w 1831 roku w Londynie a założył go książę Wellington, zwycięzcę spod Waterloo. RUSI od niemal dwóch stuleci stanowi jedno z najważniejszych międzynarodowych centrów analiz strategicznych, badań nad wojskowością oraz polityką bezpieczeństwa.
Think tank współpracuje z rządami, siłami zbrojnymi, instytucjami międzynarodowymi i akademickimi. Publikuje raporty, komentarze i analizy uznawane za jedne z najbardziej wpływowych w dziedzinie globalnego bezpieczeństwa. RUSI wydaje także prestiżowe czasopisma, w tym RUSI Journal, ukazujące się od 1857 roku.
Dziś RUSI jest uznawany za jedno z najbardziej wiarygodnych źródeł analiz geopolitycznych, a także instytucję, która aktywnie kształtuje debatę publiczną na temat współczesnych wyzwań strategicznych
COMMENTS