Media społecznościowe pełne są dezinformacji i manipulacji związanych z migrantami i „patrolami obywatelskimi”.
Opis dwóch takich 3 przypadków znajdziemy na stronie demagog.org.pl. To portal, którego misją jest „walka z fałszywymi informacjami i dezinformacją oraz dostarczanie obywatelom rzetelnych, bezstronnych i sprawdzonych informacji.
1. ✅ Uścisk dłoni z „patrolem obywatelskim”: zdjęcie wygenerowane przez AI
W sieci popularność zdobyło zdjęcie przedstawiające mężczyznę ściskającego dłoń zakapturzonemu mężczyźnie z biało-czerwoną opaską na ramieniu.
Demagog ustalił, że fotografia została wygenerowana przez sztuczną inteligencję. Świadczą o tym liczne błędy wizualne, takie jak nierealistyczne proporcje dłoni, zniekształcenia twarzy, brak odpowiednich oznaczeń mundurowych i ogólny brak spójności obrazu.
„Narzędzia Hive AI oraz Sightengine, z których skorzystaliśmy podczas weryfikacji, zgodnie wskazują, że ta grafika na ponad 99 proc. zawiera elementy wygenerowane przez AI.” – czytamy na demagog.org.pl.
Na profilu na FB, który zbadał Demagog post z tekstem „Osobiście dziękuje kibicom za ochronę naszych granic” zebrał 48 tys. polubień i miał 1,6 tys. udostępnień. Post został już usunięty. Wcześniej trafił jednak między innymi na stronę „Patryk Jaki obroni Polskę w Brukseli”. Nie jest to jednak strona polityka, ale „Strona sympatyków Patryka Jakiego”. Obraz został również udostępniony przez posłankę Dominikę Chorosińską na oficjalnym profilu facebookowym.
Uścisk dłoni z patrolem obywatelskim. Ten obraz wygenerowało AI
2. ✅ Tłum migrantów na basenie w Żorach: zmanipulowane nagranie
Drugim przypadek to film, który miał rzekomo przedstawiać tłum nielegalnych migrantów na basenie miejskim w Żorach. Nagranie, udostępniane masowo w sieci, opatrzono komentarzem o „migrantach, którzy przejęli basen”. W rzeczywistości to nieudolny montaż.
Zanim nagranie udostępniono z polskimi podpisami, pojawiało się ono również na kontach zagranicznych użytkowników. Omawiany film został opisany m.in. przez portal prowadzony przez Europejską Unię Nadawców (EBU). Z analizy EBU wynika, że pierwszą część materiału wideo (do 10 sekundy) nagrano na basenie Aquatic Center La Vague pod Paryżem.
Autorzy analizy dotarli do filmu opublikowanego na TikToku w 2023 roku. W oryginalnym nagraniu przedstawiono tę samą sytuację co we fragmencie wykorzystanym do omawianego materiału wideo, ale z innej perspektywy.
Drugi fragment filmu także nie przedstawia sceny, która rzekomo miała miejsce w parku wodnym w Żorach. Przede wszystkim żorski kompleks…nie posiada basenu zewnętrznego.
Tłum migrantów na basenie w Żorach? Sprawdzamy nagranie
3. ✅ Jedzą kebaba, ale nie pilnują granicy
W sieci krążyło zdjęcie dwóch mężczyzn z kebabami, opatrzone podpisem sugerującym, że to członkowie „obywatelskiego patrolu” na granicy z Niemcami. W rzeczywistości fotografia nie ma nic wspólnego z obecną sytuacją migracyjną. Jak ustalił Demagog, zdjęcie pochodzi z 2018 roku i zostało wykonane podczas Marszu Niepodległości w Warszawie, a nie przy granicy państwowej. To przykład manipulacji kontekstem – autentyczny obraz wykorzystano do szerzenia fałszywej narracji o rzekomych oddolnych strażach obywatelskich.
Polacy jedzą kebaba podczas pilnowania granicy przed migrantami? Weryfikujemy kontekst zdjęcia
W dobie mediów społecznościowych i narzędzi AI, odbiorcy treści powinni zachować szczególną ostrożność wobec materiałów o silnym ładunku emocjonalnym.
Weryfikacja źródła, kontekstu oraz technicznych aspektów obrazu czy filmu to dziś obowiązek każdego świadomego użytkownika.
Szczególnie szkodliwe są manipulacje oparte na materiałach wizualnych wyrwanych z kontekstu. Głośnym przykładem jest sprawa z Gorzowa Wielkopolskiego, gdzie politycy PiS – Elżbieta Rafalska i Jarosław Porwich – uznali senegalskich tancerzy uczestniczących w festiwalu folkowym za „nielegalnych” migrantów. Po zweryfikowaniu informacji politycy usunęli swoje dezinformujące wpisy na ten temat. Z obawy o bezpieczeństwo tancerzy organizatorzy festiwalu poinformowali policję o całej sytuacji.
Dezinformacja nt. sytuacji na granicy polsko-niemieckiej. Analiza
COMMENTS